Các Dẫn Xuất Vitamin A Và Cách Dùng Phù Hợp Nhất

Dẫn xuất vitamin A là gì?

Dẫn xuất vitamin A dùng trong các sản phẩm chăm sóc và làm đẹp da có tên gọi chung là Retinoid. Chúng đã được phát hiện và công bố vào năm 1971 với tên gọi ban đầu là Retin-A. Nhóm dẫn xuất này được kiểm duyệt bởi FDA về khả năng xử lý các vấn đề trên da.

Retin-A hay Retinoids được sử dụng rộng rãi vào mục đích hỗ trợ điều trị mụn, ngừa lão hóa và mang lại làn da căng mịn. Dẫn xuất này thường được điều chế dưới hai dạng bôi và uống. Đối với dạng uống bổ sung vitamin A qua dẫn xuất khá phức tạp nên cần sử dụng theo chỉ dẫn của bác sĩ.

Dẫn xuất vitamin A (Retinoids) tồn tại dưới 3 dạng chính trong tự nhiên gồm:

• Vitamin A gốc rượu retinol
• Vitamin A acid retinoic
• Gốc aldehyde retinal

Ngoài ra, retinoid còn phát triển theo 4 thế hệ:

• Thế hệ I: Retinol, Retinal, Isotretinoin, Alitretinoin, Tretinoin (Retinoic Acid).
• Thế hệ II: Etretinate và Acitretin.
• Thế hệ III: Adapalene, Tazarotene, Bexarotene.
• Thế hệ IV:  Retinoid gốc từ Pyranones (Seletinoid G).

Cơ chế hoạt động của Retinoid là tác động trực tiếp lên sự tăng trưởng và phát triển của tế bào da. Chúng giúp thúc đẩy làn da tự tái tạo, tẩy đi lớp da chết trên bề mặt và thay thế bằng các tế bào mới.

Nồng độ của Retinoid cũng ảnh hưởng tới hiệu quả chăm sóc da nhanh hay chậm. Nồng độ quá cao có thể khiến da bong tróc nhanh và dễ bị khô. Do đó, hãy kết hợp với các sản phẩm dưỡng ẩm phù hợp để giảm nguy cơ kích ứng.

Các dẫn xuất vitamin A và cách sử dụng

Mỗi dạng dẫn xuất vitamin A sẽ có những đặc tính và cách sử dụng khác nhau, cụ thể như:

Retinol, Retinyl Palmita và Retinol Aldehyde

Đây là 3 dạng phổ biến nhất của dẫn xuất vitamin A và được sử dụng nhiều trong các công thức mỹ phẩm.

Các dạng này có bán rộng rãi trên thị trường và có nhiều trong các sản phẩm bôi da không kê đơn. Bạn có thể dễ dàng mua được ở các hiệu thuốc trong nước. Nồng độ của 3 dẫn xuất trên ít gây kích ứng hay khiến da nhạy cảm hơn.

Các sản phẩm chứa dẫn xuất Retinol, Retinyl Palmita và Retinol Aldehyde có thể gây khô da trong thời gian đầu sử dụng, tuy nhiên không quá nhiều. Chúng phù hợp với người mới sử dụng dẫn xuất vitamin A để dưỡng da.

Tuy nhiên, do cả 3 dẫn xuất đều không phải dạng đặc thù acid của retinoids nên mất nhiều thời gian để chuyển hóa. Bạn cần kết hợp chúng với các sản phẩm acid như AHA, BHA để thấy rõ hiệu quả. Công dụng của Retinyl Palmita; Retinol; Retinol Aldehyde cũng chưa thực sự tốt do cần tới nhiều thời gian để có thể chuyển hóa.

Tretinoin (Tretina)

Tretinoin chính là dạng acid của Retinoid và mang lại hiệu quả cao nhất trên làn da chúng ta. Dẫn xuất này không mất thời gian chuyển hóa mà sẽ đạt hiệu quả bảo vệ da tối ưu hơn những loại khác.

Tretinoin hoạt động mạnh gấp 20 lần các dẫn xuất còn lại. Tuy nhiên các sản phẩm chứa Tretinoin thường có nồng độ % cao, cần dùng theo đơn thuốc của bác sĩ. Song song với đó, khả năng gây kích ứng khi bôi trên da của sản phẩm cũng cao hơn.

Người dùng chỉ nên sử dụng Tretinoin trên da mặt 2-3 lần mỗi tuần, không nên dùng hàng ngày. Sản phẩm có thể làm da bị khô và trở nên nhạy cảm hơn.

Tazarotene

Tazarotene không được nghiên cứu để so sánh với các dẫn xuất vitamin A khác. Chúng thường tồn tại ở dạng bọt dùng để chấm đầu mụn. Các sản phẩm chứa thành phần này nhận nhiều chỉ trích vì khiến da khó chịu, kích ứng, do đó không được dùng rộng rãi trên thị trường.

Adapalene

Adapalene là thế hệ III của Retinoids với ưu điểm tẩy da chết nhẹ nhàng và chống oxy hóa tốt. Dẫn xuất này tác động vào đầu chu kỳ tái tạo da, kích hoạt gen tế bào và giúp da khỏe mạnh.

Một số nghiên cứu cho thấy dẫn xuất Adapalene có khả năng kháng viêm và giảm tỷ lệ bít tắc lỗ chân lông. Nhờ vậy, chúng được sử dụng dưới dạng sản phẩm chấm trị mụn.

Isotretinoin

Đây là một dẫn xuất vitamin A dạng uống có cơ cấu giống thuốc kháng sinh. Isotretinoin mang lại công dụng điều hòa nội tiết, hạn chế dầu nhờn trên da và cải thiện mụn.

Các sản phẩm chứa Isotretinoin cần dùng dưới sự hướng dẫn của bác sĩ. Bạn không được tự ý sử dụng nếu không muốn gặp biến chứng nguy hiểm. Isotretinoin có thể gây vô sinh, gây dị tật bẩm sinh ở thai nhi nếu dùng sai cách.